Thực đơn
Những người khốn khổ (nhạc kịch)
| Boublil nói về ý tưởng để ra đời Những người khốn khổ: "Lúc đó chúng tôi muốn làm một đề tài sử thi thì tôi nghĩ ngay đến Les Misérables. Tư liệu nằm hết trong cuốn tiểu thuyết của Victor Hugo rồi. Ở Pháp không có nhà hát nhạc kịch. Vậy nên để một vở nhạc kịch được công diễn ở Pháp thì phải chọn cái gì đó vốn đã nằm sâu trong trái tim người dân." Boublil cũng công nhận nhược điểm của việc sử dụng một tác phẩm văn học cổ điển Pháp làm tư liệu: "Đụng đến một đề tài quen thuộc cũng là tự tìm đến rắc rối, giống như lấy Mona Lisa ra rồi vẽ râu lên vậy. [...] Tôi cố gắng tôn trọng thế giới trong sách của Victor Hugo, tôn trọng các ý tưởng và thông điệp của cuốn tiểu thuyết. Nhưng tôi cũng là một nhà soạn nhạc. Tôi chọn Những người khốn khổ không phải chỉ vì thông điệp xã hội của nó mà còn là vì nó nghiêm túc, hài hước, rất thật và rất người – đây đều là những chất liệu tuyệt vời cho một vở nhạc kịch. [...] Chúng tôi thiết kế Những người khốn khổ giống như một vở opera cổ điển, hát từ đầu đến cuối. Không có một câu thoại nói nào cả."[14] |
Alain Boublil nảy ra ý định chuyển thể Những người khốn khổ của Victor Hugo thành nhạc kịch sau khi coi vở nhạc kịch Oliver! (1960) ở London. Ông hợp tác với nhà soạn nhạc Claude-Michel Schönberg và nhà thơ Jean-Marc Natel. Kết quả là một concept album ra đời năm 1980 và bán được 260.000 bản.[15]
Tháng 9 năm 1980, vở nhạc kịch được mang lên sân khấu công diễn lần đầu tiên ở Paris dưới sự chỉ đạo của đạo diễn Robert Hossein ở nhà hát Palais des Sports. Vở kịch thành công vang dội với hơn 100 buổi diễn và có hơn 500.000 khán giả.[2] Dàn diễn viên gốc có Maurice Barrier vai Jean Valjean, Jean Vallée vai Javert, Rose Laurens vai Fantine, Fabienne Guyon vai Cosette, Gilles Buhlmann vai Marius, và Marianne Mille vai Éponine.[16]
"Ở Pháp mọi người thuộc nằm lòng quyển sách rồi nên chúng tôi cho vở kịch bắt đầu từ giữa cốt truyện. Qua London thì khác [...] phải thêm vào một đoạn mở màn 13 phút, rồi phần còn lại cũng phải sắp xếp lại." – Boublil.[14]
Cameron Mackintosh cho sản xuất bản chuyển thể tiếng Anh với lời tiếng Anh được viết bởi Herbert Kretzmer và James Fenton dưới sự chỉ đạo của hai đạo diễn Trevor Nunn và John Caird. Vở kịch công diễn chính thức vào ngày 8 tháng 10 năm 1985 tại trung tâm Barbican Centre, Luân Đôn.[12] Thiết kế sân khấu là John Napier, thiết kế phục trang là Andreane Neofitou. David Hersey chịu trách nhiệm về ánh sáng còn John Cameron giám sát âm nhạc. Vở kịch có sự tham gia của Colm Wilkinson trong vai Jean Valjean, Roger Allam vai Javert, Patti LuPone vai Fantine, Michael Ball vai Marius, Rebecca Caine vai Cosette và David Burt vai Enjolras. Phiên bản này của West End không được các nhà phê bình đánh giá tích cực nhưng đã phá vỡ các kỉ lục phòng vé thời bấy giờ cũng như vé của 3 tháng công diễn đều được bán hết.[17] Ngày 5 tháng 1 năm 2010, vở kịch cán mốc 10.000 buổi diễn.[18]
Ngày 3 tháng 4 năm 2004, Những người khốn khổ được chuyển qua diễn bên nhà hát Sondheim Theatre và hiện vẫn đang được công diễn ở đây.[12][19] Đợt công diễn mới này do James Powell và Laurence Connor đồng đạo diễn, Matt Kinley thiết kế sân khấu, Paule Constable chịu trách nhiệm khâu ánh sáng, Andreane Neofitou và Christine Rowlands đảm nhiệm khâu phục trang. Dàn diễn viên mới gồm có Jon Robyns trong vai Valjean, Bradley Jaden vai Javert, Carrie Hope Fletcher vai Fantine, Harry Apps vai Marius và Lily Kerhoas vai Cosette. Những người khốn khổ đang giữ kỷ lục là vở nhạc kịch được công diễn liên tục lâu đời nhất ở chuỗi nhà hát West End, Luân Đôn với hơn 14.000 buổi diễn.[4][5][20]
| "Chúng tôi muốn nhân cơ hội này để xem xét lại và hoàn thiện mọi thứ. Có những chi tiết nhỏ mà chúng tôi muốn sửa lại. Chắc cũng không ai nhận ra đâu nhưng với chúng tôi là hàng đêm dài làm việc. Có một vài thứ mà hồi ở London chúng tôi không có thời gian chỉnh lại. Nên bây giờ là một cơ hội tuyệt vời. [...] Chúng tôi muốn đây sẽ là phiên bản hoàn thiện nhất. Mong là khán giả khi xem xong sẽ có cùng cảm giác như khi đọc xong cuốn tiểu thuyết, cảm thấy như vừa được kéo vào một thế giới phi thường." - Boublil[14] |
Đợt công diễn đầu tiên ở Broadway chính thức bắt đầu vào ngày 12 tháng 3 năm 1987 ở nhà hát The Broadway Theater với hai diễn viên Colm Wilkinson và Frances Ruffelle vào lại vai của chính họ từ West End. Vở kịch cũng được thay đổi một vài chỗ so với đợt diễn ở West End. Cụ thể là bài "Little People" của Gavroche và "I Saw Him Once" của Cosette được lược bỏ, còn lời bài "Stars" của nhân vật Javert được sửa lại. Dàn diễn viên đầu tiên của Broadway có Colm Wilkinson trong vai Jean Valjean, Terrence Mann vai Javert, Randy Graff vai Fantine, David Bryant vai Marius, Judy Kuhn vai Cosette, Michael Maguire vai Enjolras, và Frances Ruffelle vai Éponine.[21] Sau 6 năm công diễn (kết thúc vào ngày 18 tháng 5 năm 2003) với tổng cộng 6.680 buổi diễn,[17] Những người khốn khổ là vở nhạc kịch được công diễn liên tục lâu đời thứ hai ở Broadway tại thời điểm đó (chỉ đứng sau Cats). Năm 1988, vở kịch nhận được 12 đề cử Tony và chiến thắng ở 8 hạng mục, đặc biệt là Nhạc kịch hay nhất và Âm nhạc hay nhất.[17] Năm 2006, Broadway cho sản xuất lại Những người khốn khổ (còn được gọi là 2006 Broadway Revival) ở nhà hát Broadhurst bắt đầu từ ngày 9 tháng 11 năm 2006 và đóng ngày 6 tháng 1 năm 2008 sau 463 buổi diễn.[22]
Năm 2014, Những người khốn khổ quay trở lại với sân khấu Broadway ở nhà hát Imperial Theatre, chính thức công diễn từ ngày 23 tháng 3 (còn được gọi là 2014 Broadway Revival). Đợt diễn này được sản xuất bởi Cameron Mackintosh, đồng đạo diễn bởi Laurence Connor và James Powell, phục trang bởi Andreane Neofitou và Christine Rowlands, ánh sáng bởi Paule Constable, âm thanh bởi Mick Potter. Đợt diễn kết thúc vào ngày 4 tháng 9 năm 2016 với 1.026 buổi diễn và đạt 109 triệu đô la tiền doanh thu .[23]
Tính đến năm 2019, Những người khốn khổ là show diễn được công diễn liên tục lâu đời thứ sáu của Broadway (đứng sau Bóng ma trong nhà hát, Chicago, Vua sư tử, Cats, và Wicked).[6][7]
Ngày 8 tháng 10 năm 1995 diễn ra buổi hòa nhạc kỷ niệm 10 năm ở nhà hát Royal Albert Hall, Luân Đôn. Buổi hòa nhạc này gây ấn tượng vì có 17 "Valjean" (là 17 diễn viên đóng vai Jean Valjean từ các đợt các công diễn khắp nơi trên thế giới) cùng đồng trình diễn ca khúc "Do You Hear the People Sing?" bằng ngôn ngữ bản xứ của họ. Buổi hòa nhạc có sự góp mặt của Colm Wilkinson trong vai Jean Valjean, Philip Quast trong vai Javert, Ruthie Henshall vai Fantine, Michael Ball vai Marius, Judy Kuhn vai Cosette và Lea Salonga vai Éponine. Người thiết kế sân khấu là Ken Caswell còn chỉ huy dàn nhạc là David Charles Abell.[24]
Buổi hòa nhạc kỷ niệm 25 năm được tổ chức ngày 3 tháng 10 năm 2010 ở The O2, Bắc Greenwich, phía đông nam Luân Đôn. Dàn nghệ sĩ tham gia gồm có Alfie Boe trong vai Jean Valjean, Norm Lewis trong vai Javert, Lea Salonga trong vai Fantine, Nick Jonas vai Marius, Katie Hall vai Cosette, Samantha Barks vai Éponine. Buổi hòa nhạc do Laurence Connor và James Powell đồng đạo diễn. Chỉ huy dàn nhạc là David Charles Abell.[25][26]
Ngày 10 tháng 8 năm 2019, buổi hòa nhạc All-star Staged được tổ chức ở nhà hát Gielgud Theatre ở khu West End, Luân Đôn và kéo dài 16 tuần.[27]
Những người khốn khổ đã được dịch ra 21 thứ tiếng khác nhau và được sản xuất ở 42 nước: tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức (ở Đức và Áo), tiếng Tây Ban Nha (ở Tây Ban Nha, Mexico, và Argentinia), tiếng Nhật, tiếng Hebrew, tiếng Hungary, tiếng Iceland, tiếng Na Uy, tiếng Ba Lan, tiếng Thụy Điển (ở Thụy Điển và Phần Lan), tiếng Hà Lan (ở Hà Lan và Bỉ), tiếng Đan Mạch, tiếng Phần Lan, tiếng Bồ Đào Nha của Brazil, tiếng Estonia, tiếng Séc, tiếng Catalan và tiếng Hàn...[13]
Các kỷ lục mà Những người khốn khổ đang nắm giữ là
Thực đơn
Những người khốn khổ (nhạc kịch)Liên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Những người khốn khổ (nhạc kịch)